Cephalanthera rubra (L.) Swartz

Rood bosvogeltje

F: Céphalanthère rouge

E: Red Helleborine

D: Rotes Waldvögelein

Syn.: Serapias rubra L.

Ety.: Rubra komt van het Latijn Ruber (rood) wat wijst op de kleur van bloemen

Beschrijving:

Plant: 15 tot 60 cm hoog met een zacht blauw-groen, vaak heen en weer gebogen stengel.  Bovenaan klierachtig behaard en zwak geribd. Bladeren (5-8) vaak naar twee zijden gekeerd, rechtop afstaand tot min of meer overhangend. Langwerpig lancetvormig, meestal blauwachtig groen. Schutbladeren bladachtig, kleiner naar boven toe. Bloeiwijze losbloemig, slechts enkele bloemen.  Veel verder opengaand dan de twee andere soorten.

Bloemen: roze tot paarsachtig purper, schuin omhoog gericht. Toppen van de sepalen en de zijdelingse petalen wijzennaar buiten.  Sepalen aan de buitenkant klierachtig behaard. De zijdelingse petalen omsluiten de lip niet.  Epichiel van de lip toegespitst met roodachtige rand. Zeven tot negen smalle, gele lijsten.  Geen spoor aanwezig

Variabiliteit: In zeldzame gevallen treden witte bloemen op

Bloeitijd: juni-juli

Habitat: Kalkgronden in drogere loofbossen en naaldbossen, onder struweel, op bermen en taluds van wegen. Soms massaal voorkomend. Vereist over het algemeen wel veel schaduw.

Zeldzaamheid: In België niet (meer) aanwezig. Eigenlijk een soort van Zuidelijk Europa en vooral centraal- en midden Europa.

Gelijkende soorten: Eventueel enkel te verwarren met Limodorum abortivum maar deze laatste soort is volledig purper gekleurd en heeft absoluut geen bladeren. 

Soms komen hybriden voor tussen de Bosvogeltjes, zoals :

  1. longifolia x C. rubra ( Cephalanthera x otto-hechtii G. Keller )
  2. damasonium x C. rubra ( Cephalanthera x mayeri (E. Mayer & Zimmermann) A. Camus

Tekst : Bart Van de Vijver, video : Patrick Mannens,  foto’s : Bart Van de Vijver, Walter Van den Bussche, Patrick Mannens, Frans Van Deurssen, Rudy Maex, Etienne De Keukelaere, Theo Muusse, Daniel Gheyselinck, Walter Van Looken.

Met dank aan de vele fotografen die ons beeldmateriaal bezorgden van deze soort.

Volgende maand : Corallorhiza trifida

Alle foto’s zijn welkom.  Stuur ze naar secretariaat@semo.vlaanderen.  Alvast bedankt.