Epipactis palustris (L.) Crantz
Moeraswespenorchis
F: Epipactis des Marais
E: Marsh Helleborine
D: Echte Sumpfwurz, Sumpf-Stendelwurz
Syn.: Helleborine palustris (L.) Crantz
Ety.: Palustris komt uit het Latijn Palus (moeras) en wijst op de standplaats van deze soort
Beschrijving: Plant 10 tot 50 cm hoog. Rechte, massieve paarse stengel, bovenaan soms wat kantig. Bovenste deel van de stengel en de vruchtbeginsels zijn behaard. Onderste 3-6 bladeren afstaand, eirond tot langwerpig-lancetvormig. Bovenste bladeren kleiner. Schutbladeren langer dan de vruchtbeginsels. Bloeiwijze los met 7-14 afhangende bloemen. Bloemen openen zich volledig. Sepalen en petalen afstaand. Sepalen gelig, groen of paars aanlopend, iets behaard, aan de binnenkant dieppaars met lichte rand. Zijdelingse petalen meer eirond met paarse nerven. Lip is duidelijk tweedelig met een diepgeel schuitvormig hypochiel met opstaande zijlobben met paarse aderen. Epichiel is beweeglijk ten opzichte van het hypochiel, opstaande randen zijn iets ingesneden en gekroesd, wit met aan de basis twee gele plooien. Zowel het rostellum, met werkend viscidium en de clinander zijn goed ontwikkeld.
Variabiliteit: weinig variabele soort. Het is wel mogelijk om individuen te vinden waarin het paarse pigment ontbreekt
Bloeitijd: eind juni tot begin augustus
Habitat: kalkmoerassen en natte duinvalleien. Soort van volle licht. Ook in moerassige weiden, overgangsvenen, kwelweiden en rietlanden. Treedt vaak massaal op en kan bepaalde biotopen soms zeer snel koloniseren zoals bv. verlaten zoutpannen.
Zeldzaamheid: Zeldzaam in België. Lijst B.
Gelijkende soorten: Door zijn standplaats moeilijk te warren met andere soorten. De vorm van de lip en de kleur van de bloemen zorgen voor voldoende onderscheid. Vooral het scharnieren van de epichiel ten opzichte van de hypochiel is opmerkelijk.
Tekst : Bart Van de Vijver, video : Patrick Mannens, foto’s : Patrick Mannens, Bart Vercruysse, Walter Van den Bussche, Annemieke van Drenth, Willy Van Steenberge, Daniel Ghyselinck, Dirk Batenburg
Met dank aan de vele fotografen die ons beeldmateriaal bezorgden van deze soort.
Volgende maand : Orchis italica
Alle foto’s zijn welkom. Stuur ze naar secretariaat@semo.vlaanderen. Alvast bedankt.
